17. 08

Giá trị thực sự của giáo dục quốc tế: Tránh đầu tư sai chỗ

Trong những năm gần đây, xu hướng lựa chọn chương trình quốc tế ngày càng phổ biến. Học viên và phụ huynh kỳ vọng rằng việc học chương trình quốc tế sẽ mang lại lợi thế cạnh tranh về kiến thức, kỹ năng, và cơ hội nghề nghiệp. Tuy nhiên, một thực tế đáng lưu ý là nhiều người tiếp cận giáo dục quốc tế với tư duy giống như khi chọn chương trình trong nước hoặc chương trình liên kết. Điều này dẫn đến những lựa chọn sai lầm, tốn kém tài chính và nguồn lực nhưng kết quả thu được lại không tương xứng.

1. Bỏ tiền tỷ học chương trình nguyên bản quốc tế nhưng không đặt mục tiêu làm việc trong môi trường quốc tế

Các chương trình nguyên bản quốc tế – do trường nước ngoài triển khai trực tiếp, không qua uỷ quyền hay franchise – thường có học phí rất cao. Nếu mục tiêu cuối cùng chỉ là làm việc trong môi trường nội địa, khoản đầu tư này trở thành không hợp lý.

Theo quy định tại Thông tư 13/2021/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam, chỉ những chương trình du học toàn thời gian hoặc liên kết được Bộ phê duyệt mới có cơ chế công nhận văn bằng tương đương để sử dụng tại Việt Nam (trong hệ thống công lập). Văn bằng quốc tế nguyên bản trực tuyến không nằm trong phạm vi được công nhận theo quy định này.

Với quy định trên, việc bỏ ra tiền tỉ để học chương trình nguyên bản nhưng lại gặp khó khăn khi công nhận văn bằng để làm việc ở môi trườmg công lập là một lãng phí lớn. 

Học viên nên lựa chọn chương trình trong nước hoặc liên kết để tiết kiệm chi phí và dễ dàng hơn khi làm việc trong môi trường công lập tại Việt Nam.

2. Muốn nguyên bản nhưng lại kỳ vọng tiết kiệm

Chương trình nguyên bản có chi phí cao vì đi kèm chất lượng đào tạo, giảng viên, kiểm định và toàn bộ hệ thống học thuật trực tiếp từ trường gốc. Ngược lại, các chương trình liên kết hoặc franchise có học phí “dễ thở” hơn nhờ được nội địa hóa một phần.


Điều này phù hợp với nhận định của OECD (2023) rằng chi phí giáo dục quốc tế nguyên bản thường cao gấp 3–5 lần so với chương trình liên kết hoặc nội địa. Muốn nguyên bản, người học phải chấp nhận chi phí nguyên bản.

Chương trình nguyên bản rất đắt đỏ, và nó sẽ tốn rất nhiều chi phí nếu nhu cầu sau khi tốt nghiệp không rõ ràng hoặc khó có thể bù đắp chi phí mà bạn đã đầu tư.

3. Mong muốn văn bằng nguyên bản quốc tế nhưng lại cần công nhận trong khối công lập

Một nghịch lý khác là: học viên muốn sở hữu văn bằng quốc tế nguyên bản, nhưng lại kỳ vọng nó sẽ được công nhận trong môi trường công lập Việt Nam.

Ngoại trừ hình thức du học toàn thời gian tại nước ngoài, việc học chương trình nguyên bản quốc tế trực tuyến sẽ không được công nhận tại hệ thống công lập.

Điều này khiến việc bỏ tiền học chương trình nguyên bản trở thành một sự lãng phí nếu mục tiêu cuối cùng vẫn chỉ là sử dụng văn bằng cho nhu cầu trong nước.

Đừng bỏ tiền tỉ để học chương trình quốc tế nguyên bản nếu bạn chỉ có ý định làm việc tại môi trường công lập. Trong trường hợp này, bạn nên học chương trình trong nước, lựa chọn này giúp bạn hiệu quả hơn và văn bằng cũng được công nhận dễ dàng.

4. Muốn bằng quốc tế nhưng muốn dễ dàng và thuận tiện

Một thực trạng đáng bàn hiện nay là nhiều học viên mong muốn có được tấm bằng quốc tế, nhưng lại tìm kiếm con đường “dễ dàng và thuận tiện nhất”. Thay vì chọn chương trình nguyên bản (trực tuyến nguyên bản hoặc du học toàn thời gian) – nơi mọi quy trình học tập, giảng dạy, đánh giá và cấp bằng đều do trường quốc tế trực tiếp thực hiện – nhiều người lại lựa chọn chương trình franchise, uỷ quyền hoặc thông qua trung gian.

Mục tiêu và đánh giá lựa chọn tuỳ thuộc vào nhu cầu từng học viên và một trong những yếu tố đó là:

  • Không cần đi xa, học ngay tại chỗ, thậm chí học theo hình thức rút gọn.
  • Không phải đối mặt với những chuẩn mực học thuật khắt khe của chương trình nguyên bản.
  • Có được văn bằng quốc tế mà không phải đánh đổi nhiều thời gian, công sức, hay chi phí ở mức cao nhất.

Thuận tiện và dễ dàng là tâm lý rất bình thường của một ứng viên khi lựa chọn chương trình và thật sự một chương trình nguyên bản sẽ không hề dễ dàng, ngược lại, tiêu chuẩn khắt khe hơn rất nhiều. Mặc dù nếu bạn vượt qua những khó khăn vốn dĩ đương nhiên và phải có này, bạn sẽ tự hào khi tốt nghiệp vì bạn sẽ thấy sự chuyển biến năng lực rõ ràng thay vì chỉ là tấm bằng, nhưng nếu bạn thực sự muốn dễ dàng, chương trình nguyên bản thực sự không phù hợp với bạn.

Cảnh báo của UNESCO (2019) về “cross-border higher education”, trong đó chỉ ra rủi ro khi các cơ sở giáo dục sử dụng franchise hoặc uỷ quyền, gây ra tình trạng “chứng chỉ quốc tế nhưng đào tạo không đạt chuẩn quốc tế”.

Giá trị của giáo dục quốc tế nằm ở việc nó mở ra cánh cửa toàn cầu: công nhận quốc tế, trải nghiệm nguyên bản, và cơ hội sự nghiệp xuyên biên giới. Sai lầm lớn nhất là chọn một chương trình thuận tiện: muốn văn bằng quốc tế nhưng lại học chương trình không nguyên bản, hoặc bỏ phí rất lớn để học văn bằng nguyên bản nhưng chỉ để sử dụng trong môi trường nội địa.

Mong rằng trong phạm vi bài viết này, các bạn có được lựa chọn đúng đắn cho chính mình. Trong bối cảnh mọi thứ khó khăn, giáo dục chính là khoản đầu tư và chúng tôi hy vọng bạn đầu tư thật đúng. Chi phí của bạn phải được đặt vào chỗ xứng đáng.

Tài liệu tham khảo
  • Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam. (2025). Thông tư 07/2025/TT-BGDĐT về liên kết đào tạo giữa cơ sở giáo dục đại học Việt Nam và cơ sở giáo dục đại học nước ngoài (Đại học, Thạc sĩ, Tiến sĩ). Ban hành ngày 27 tháng 3 năm 2025, hiệu lực từ ngày 5 tháng 5 năm 2025.
  • Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2023). Education at a Glance 2023: OECD Indicators. OECD Publishing.
  • UNESCO. (2019). Global Convention on the Recognition of Qualifications concerning Higher Education. Paris: UNESCO Publishing.
Nguồn: SIMI Swiss