TESOL, hay được biết đến với tên đầy đủ là Teaching English to Speakers of Other Languages, là một chứng chỉ/văn bằng giảng dạy tiếng Anh được sử dụng rộng rãi. TESOL ra đời trong bối cảnh nhu cầu học tiếng Anh ngày càng tăng cao và các giáo viên, bất kể là bản ngữ hay người Việt, đều cần phải có một loại chứng chỉ/văn bằng để chứng minh năng lực giảng dạy tiếng Anh của mình.  Mục tiêu của chương trình TESOL là cung cấp cho người giảng dạy tiếng Anh các kỹ năng, kiến thức sư phạm cần thiết để trở thành một giảng viên tiếng Anh. 

Trong bài viết này, Viện Đại học SIMI sẽ phân tích về chương trình TESOL và những thông tin liên quan đến hệ thống đào tạo chứng chỉ và bằng TESOL, đồng thời cung cấp thêm một số thông tin những văn bằng tương đương như TEFL và CELTA. Thông qua bài viết này, chúng tôi mong rằng các bạn có cái nhìn rõ hơn trước khi quyết định trang bị năng lực giảng dạy tiếng Anh để trở thành một giảng viên tiếng Anh trong môi trường quốc tế. 

TESOL là gì?

Như đã đề cập ở trên, TESOL là viết tắt cho Teaching English to Speakes of Other Languages, nghĩa là Giảng dạy tiếng Anh cho người sử dụng ngôn ngữ mà không phải là tiếng Anh. Đây là chứng chỉ/văn bằng dành cho những ai có mong muốn giảng dạy tiếng Anh như một ngoại ngữ hoặc như một ngôn ngữ thứ hai.

Trên thế giới chia TESOL làm 2 phân nhóm là chứng chỉ TESOL (TESOL Certificate) và Bằng (TESOL Degree). Nếu TESOL certificate thường xem như chứng chỉ hành nghề chứng minh năng lực giảng dạy tiếng Anh thì TESOL Degree bên cạnh có thể chứng minh năng lực giảng dạy tiếng Anh, nó còn là một văn bằng học thuật, có thể sử dụng để học lên các cấp bậc cao hơn và có thể lên đến cao nhất là Tiến sĩ. TESOL Degree bao gồm Cử nhân TESOL, Thạc sĩ TESOL và cả Tiến sĩ phương pháp giảng dạy.

Điều đặc biệt quan trọng của 1 chứng chỉ hoặc văn bằng TESOL là chứng chỉ đó phải được kiểm định và công nhận bởi tổ chức uy tín.

TESOL, TEFL và CELTA có khác nhau gì không?

Có nhiều văn bằng, chứng chỉ tương tự TESOL, đó là là TEFL và CELTA. Trước đây TESOL được xem là văn bằng có mục đích sử dụng rộng, bao trùm cả TEFL và CELTA, nhưng hiện tại mặc dù TESOL vẫn là văn bằng phổ biến và danh giá hàng đầu nhưng hiện nay cả 3 văn bằng TESOL, TEFL, CELTA đều có thể sử dụng qua lại với nhau.

1. TESOL – Teaching English to Speakers of Other Languages
2. TEFL – Teaching English as a Foreign Language – Chứng chỉ Giảng dạy tiếng Anh như một ngoại ngữ
3. CELTA – Certificate in English Language Teaching to Adults – Chứng chỉ Giảng dạy tiếng Anh cho người lớn

Mặc dù giữa ba bằng này có sự khác biệt nhỏ về mặt ngữ nghĩa, nhưng ba loại văn bằng này được sử dụng thay thế cho nhau một cách rộng rãi đặc biệt ở cấp độ chứng chỉ. Ở cấp độ đại học và sau đại học, thường sẽ là bằng Cử nhân, thạc sĩ TESOL, hiếm thấy chương trình cử nhân, thạc sĩ TEFL hay CELTA.

Mục đích của một chương trình TESOL để làm gì?

Chứng chỉ/văn bằng TESOL là chứng chỉ /văn bằng cần thiết nếu bạn có ý định trở thành một giảng viên giảng dạy tiếng Anh trong lớp học truyền thống (offline) hoặc trực tuyến (online). Bạn sẽ thấy yêu cầu này được liệt kê trong tin tuyển dụng giáo viên dạy tiếng Anh tại các trung tâm dạy tiếng Anh. Thông thường, chứng chỉ TESOL 120 giờ là tiêu chuẩn tối thiểu để đủ điều kiện cho giảng viên tiếng Anh nhưng để được gọi là Cử nhân Giảng dạy tiếng Anh, bạn phải đạt tối thiểu 120 credit trở lên và được đào tạo bởi một cơ sở giáo dục được kiểm định uy tín. Ngoài ra nếu bạn muốn trở thành giảng viên dạy cho các giáo viên dạy tiếng Anh, bạn cần trở thành Thạc sĩ TESOL hoặc cao hơn.

Chương trình TESOL không dạy kỹ năng nghe, nói, đọc, viết tiếng Anh mà đào tạo phương pháp giảng dạy tiếng Anh. Do đó, nếu bạn muốn gia tăng năng lực tiếng Anh như nghe, nói, đọc viết, chương trình TESOL sẽ không phải sự lựa chọn phù hợp của bạn. Bạn sẽ được đào tạo năng lực xây dựng sylabus chương trình, quản lý lớp học, triển khai khóa học, hiểu học viên, tổ chức khảo thí và đánh giá kết quả tiếng Anh của người học mà không phải là các lớp kỹ năng nghe, nói, đọc, viết hay ngữ pháp.

Những yêu cầu đầu vào cho chương trình TESOL là gì?

Nế như bạn học chứng chỉ (certificate) thì yêu cầu đầu tiên và duy nhất để đăng ký là bạn là người đã có năng lực tiếng Anh ở cấp độ Khá trở lên. Các chương trình quốc tế sẽ yêu cầu bạn có năng lực tiếng Anh từ CEFR B1 đến CEFR C1 hoặc tương đương tùy thuộc vào từng chương trình và cấp độ chương trình (CEFR là Khung Tham chiếu Chung Châu Âu, một tiêu chuẩn quốc tế được sử dụng để mô tả trình độ khả năng ngôn ngữ).

Ngoài ra, nếu bạn muốn học các chương trình TESOL nâng cao, như Cử nhân TESOL, Thạc sĩ TESOL…ngoài trình độ ngoại ngữ, bạn cần có trình độ học vấn tối thiểu (bằng tốt nghiệp cấp ba cho chương trình Cử nhân TESOL hoặc bằng đại học cho chương trình Thạc sĩ TESOL).

TESOL do ai cung cấp?

TESOL là một nhãn hiệu chương trình, cũng giống như MBA, TESOL sẽ do các cơ sở giáo dục xây dựng chương trình và cung cấp cho người học. 

Sự khác biệt giữa các chương trình chính là tính kiểm định và công nhận bởi một tổ chức uy tín. Dù là chứng chỉ hay văn bằng thì nguyên tắc này vẫn đảm bảo. Nếu TESOL của Vương Quốc Anh thì các đơn vị kiểm định uy tín được quốc gia công nhận phải là QAA hoặc Ofqual. Với các văn bằng được đào tạo bởi các cơ sở giáo dục thuộc Châu Âu, bạn hãy kiểm tra đơn vị kiểm định có uy tín hay không.

Chứng chỉ/ bằng TESOL có giá trị trong bao lâu?

Chứng chỉ hoặc văn bằng TESOL không hết hạn. Một khi bạn nhận được chứng chỉ, nó sẽ có giá trị vĩnh viễn.

Học chứng chỉ TESOL hay Cử nhân/Thạc sĩ TESOL

Nếu bạn chỉ muốn chứng minh có năng lực giảng dạy tiếng Anh, một chứng chỉ TESOL uy tín với 120 giờ đào tạo trở lên là đủ. Bạn có thể tham khảo tại TESOL Gate để có thêm thông tin về chứng chỉ hành nghề Tiếng Anh được kiểm định và công nhận của chính phủ Anh, một trong những chứng chỉ hành nghề uy tín hàng đầu hiện nay.

Nếu bạn muốn dạy lại cho các học viên học chứng chỉ TESOL hoặc có lợi thế hơn so với chứng chỉ TESOL và có thể nhận bằng (degree) chuyên ngành tiếng Anh hoặc giảng dạy tiếng Anh thì chương trình Cử nhân TESOL là một lựa chọn hiệu quả.

Nếu bạn muốn trở thành giảng viên dạy tiếng Anh tại trường đại học hoặc muốn hiệu quả trong vai trò giám đốc quản lý chương trình tiếng Anh thì bạn nên xem xét chương trình Thạc sĩ TESOL. Tuy nhiên để học chương trình Thạc sĩ TESOL, bạn cần có bằng Cử nhân TESOL hoặc Cử nhân Sư phạm kèm chứng chỉ tiếng Anh từ B2 trở lên khi tham gia.

Với những thông tin trên, chúng tôi mong muốn cung cấp thêm thông tin để anh chị và các bạn đang cân nhắc  về chương trình TESOL dễ dàng ra quyết định. Một lần nữa xin lưu ý về tính kiểm định của chương trình là yếu tố quan trọng nhất của một chương trình TESOL dù nó là chứng chỉ hay văn bằng. Chúc các bạn thành công.

Nguồn: Viện Đại học SIMI, Zug Switzerland